Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, Anadolu Ajansı (AA) Editör Masası’nda Yeni Koronavirüs ile ilgili mevcut durum ve alınan yeni tedbirler hakkında açıklamalarda bulundu ve soruları yanıtladı.
İran’dan Türkiye’ye getirilen Türk vatandaşların karantinaya alınmasını değerlendiren Koca, uçakta Kum ve Meşhed geçmişi olanların bulunmaması gerektiğini, bunların varlığının bilinmesi ve 4 kişide soğuk algınlığı bulgularının olması üzerine riski azaltmak için karantina veya gözlem uygulaması yaptıklarını kaydetti.
İran’dan gelen ve rotası İstanbul olan uçağı bu endişeden dolayı Ankara’ya çevirdiklerini dile getiren Koca, İstanbul’da da hazırlıkların olduğunu ancak uçakta 142 kişinin bulunması ve daha önceki deneyimlerden dolayı karantina için Zekai Tahir Burak Hastanesi’ni uygun gördüklerini söyledi.
“Çin dışında 33 ülkede görülüyor”
Bakan Koca, "Koronavirüsün dünyadaki seyri"nin sorulması üzerine, dün itibarıyla Çin dışında 33 ülkede görüldüğünü ifade etti.
Daha önce hastalık her gün 1200-1300 kişiye bulaşırken, bunun şimdi 400-500’lere düştüğüne dikkati çeken Koca, şöyle konuştu:
“Ölüm şu dönemde 2765. Dünyada 81 bin 7 enfekte vaka var. Şu ana kadar Türkiye’de herhangi bir koronavirüs vakasına rastlanmadı. Bu rastlanmayacağı anlamına gelmez. Sonuçta giderek dünyaya yayılan bir virüs var. Dolayısıyla kontrollü olmak zorundayız. Şimdi yeni kaynaklar oluşuyor. Bu yeni kaynaklar İran ve benzeri ülkeler. Biz bu ülkelerden Türkiye’ye girişi önlemek üzere her türlü çabayı sarfediyoruz. Ne kadar ülkeye girişi geciktirilebilirse o kadar fayda sağlamış oluruz. Yapılması gereken ne ise her noktada hazırız, biz ilk günden itibaren 81 ilimizde referans hastaneleri oluşturduk. Yani hastaları takip edebileceğimiz negatif basınç odalarının olduğu, sağlık personelimizin yetiştirildiği, eğitildiği merkezler oluşturduk.”
“Daha uçaktayken anons yapıyoruz”
Bakan Koca, Türkiye’nin yetkin akademisyenlerden oluşturdukları Bilim Kurulu’nun, sağlık çalışanlarının gelen hastaya nasıl davranması gerektiği konusunda bir rehber yayımladığını kaydetti.
Koca, hangi hastanelerin referans hastane kabul edileceği, hangi hastaların şüpheli olacağı konusundaki çalışmalara acil durum ilanından 2 hafta önce başladıklarını belirterek, “Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) ve Bilim Kurulu'nun önerdikleri dışında biz farklı bir şey yapmadığımız gibi ötesini yapıyoruz” diye konuştu.
Termal kamera ile gözden kaçan ateşi yüksek vakanın görüldüğünü aktaran Bakan Koca, şunları kaydetti:
“Dün başka ülkeler üzerinden gelen, son 14 gün içinde İran'a uğramış olan kişiler oldu. Biz bunları özellikle Emniyet ile, İçişleri Bakanlığımızla yakın iş birliği içinde çalışarak tespit edip, sağlık birimimizce karantina odamızda sağlık taramaları yapılıyor, her halükarda 14 gün gözleme alıyoruz. Bu gözlemin illa hastane olması şart değil, ev ortamı, otel şartlarında olur, takip ediyoruz. Kimle takip ediyoruz? Sağlık personelimiz, hekimlerimiz, aile hekimleri ve il sağlık müdürlüğü üzerinden takip ediyoruz. Daha uçaktayken anons yapıyoruz, herkese broşür veriyoruz.”
Yeni koronavirüs konusunda vatandaşlardan bir şey saklanmasının söz konusu olmadığını belirten Koca, hastalığın tedavisi konusunda herkesin sağlık çalışanlarına güvenmesi gerektiğini vurgulayarak, “DSÖ’den bir şeyi gizleyebilir misiniz? Gizlediğinizde bir daha dünyada bir yeriniz olabilir mi? Böyle bir şey olabilir mi?” ifadesini kullandı.
Virüsün bilinmezliklerinin olduğuna dikkati çeken Koca, her geçen gün bu konuyla ilgili yeni bir bilgi akışının olduğunu dile getirdi.
Virüsün sıcak ortamlarda ömrünün kısa olduğunun altını çizen Koca, “Hava sıcaklığının artmasıyla bu salgının azalacağı konusunda dünyada, DSÖ’de ve bizim Bilim Kurulunda bir kanaat söz konusu” değerlendirmesini yaptı.
“Vatandaşımız panik havası içinde olmasın”
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın da süreci yakından takip ettiğini anlatan Koca, “Bilim Kurulunun alması gereken tedbirlerin, önerilerin karara bağlanması noktasında talimatları oldu” dedi.
Virüsün Türkiye’ye gelmemesi için çabaladıklarını belirten Koca, “33 ülkede görüldü, Türkiye’de yok, olmaması için gayret içindeyiz. Vatandaşımız panik havası içinde olmasın. Bir virüs yok, olduğunda da her türlü ekipman, insan kaynağımız var” diye konuştu.
“Uçuşları durdurulan üçüncü bir ülke yok”
“Koronavirüs Hac mevsimini etkileyecek mi?” sorusu üzerine Bakan Koca, “Önümüzdeki haftalar salgının seyrine göre Bilim Kurulunun önerisi olabilir, onu da zaten kamuoyuyla paylaşırız” ifadesini kullandı.
“Uçuşların durdulması ihtimali olan başka ülke var mı?” sorusuna ise Koca, “Şu an üçüncü bir ülkeyle ilgili bir karar alınmadı. Ama bu süreçte olmayacağı anlamına gelmez. Bölgedeki dağılım ve etkilenim bu anlamda alacağımız kararı etkiler” cevabını verdi.
Hastalanan kişinin öncelikle karantina odasına alınarak izole edilmesi gerektiğini belirten Koca, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Sağlık personelinin korumalı bir şekilde size hizmet etmesi sağlanır. Devamında klinik gözlem, takip yapılır, gerektiğinde de yoğun bakım şartları devreye girer. Giderek solunum yetmezliği ile sonuçlandığını biliyoruz. Onun için süreci takip ediyoruz. Sadece Ankara Şehir Hastanesinde yoğun bakım şartları olan, tek kişilik odaların olduğu 48 tane hazır, boş bekletilen yatağımız var. Her ilde referans hastane olarak planlanan ve personeli eğitilen, yoğun bakımları da boş bekletilen hastanelerimiz var. Bu anlamda hazırlıklıyız.”
Aşı çalışmaları
Koronavirüse yönelik aşı çalışmalarına değinen Koca, şunları söyledi:
“Dünyada koronavirüse yönelik spesifik bulunmuş bir antiviral ilaç daha yok. Genel kombine tedaviler söz konusu. Bunun dışında aşı çalışması var. Aşı çalışmasıyla ilgili gelişme olduğunu söyleyen merkez ve ülkeler var. Fakat aşı ile ilgili antikor sürecinden sonra özellikle klinik çalışma son derece önemli. Esas zaman alıcı olan da klinik çalışma. Bu süreç öyle 1-2 ay değil, en az 6-9 ay gibi bir süreç olacak. Bugünden yarına aşının hemen pratik kullanıma geçebileceğini beklemiyoruz.”
Erken tanının önemine dikkati çeken Koca, “Bunun için de hızla bir çalışma başlattık ve erken dönemde 90, 120 dakika arasında çıkan, son yaptığımız çalışmayla 75 dakikaya kadar düşürdüğümüz hızla sonuç veren bir yerli kit çalışmamız oldu. Maliyeti dörtte bir oranına indi” açıklamasında bulundu.
Bununla ilgili İran’dan dün talep geldiğini ve kitlerin bugün gönderileceğini belirten Koca, “Bugün için 1000, devamında 10 bin talepleri oldu” diye konuştu.
Koca, Türkiye’de bir vakanın “pozitif” çıkması halinde ise izolasyonunu çok hızlı yapıp, kontrol altına alma yaklaşımında olduklarını ifade etti.
İran’da 4 önemli sınır kapısı olduğuna işaret eden Koca, şöyle konuştu:
“Kum kenti ve Meşhed öyküsü olanları mutlak karantinaya alıyoruz, dün itibariyle 28 kişi alındı. Dün geceden itibaren 00.00 itibariyle tamamen yasak kondu, hiç kimse alınmadı ve bu süreçte biz özellikle sınır bölgesinde sahra hastaneleri de oluşturup, daha çok burada 14 günlerini tamamlama noktasında bir yaklaşım içindeyiz. Eğer, Kum kenti ve benzeri yerden gelenler olur veya İran’dan Türk vatandaşımızın gelme durumu söz konusu olursa onu da gerektiğinde hastaneler tespit edildi, Doğu Beyazıt, Erzurum, Van gibi bu hastanelerde de karantinaya almayı, eğer yoğunluk olursa bu dönemde sahra hastanelerinin de sınırda sayılarını giderek artırarak, bunu dengelemek istiyoruz.”
“Dört tane koronavirüs tipi artık mevsimsel grip olarak tanımlanıyor”
Sağlık Bakanı Koca, virüsün, “yeni tip denilen, mutasyona uğrayan koronavirüs, bir grup virüs ailesi” olduğuna işaret ederek, şunları kaydetti:
“Bugüne kadar şu an bildiğimiz 6 alt grubu var. Sars da bir koronavirüs tipiydi. Diğer dört tane koronavirüs tipi artık mevsimsel grip olarak tanımlanıyor ama bu virüs mutasyona uğradığı, farklılaştığı için bu virüsün tipi, yayılımı nasıl bir etki göstereceği konusu bilinmiyor ve her geçen gün yeni bir bilgiyle karşılaşmış oluyoruz. Yapılan çalışmalar, bilgilerle birlikte her gün farklı bir alınması gereken tedbir varsa bunu takip etmiş oluyoruz.”
“Bugün itibarıyla yolcularımızın sonuçlarının hepsi negatif”
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, İran’dan getirilen Türk vatandaşlarının durumuna ilişkin, “Bugün itibarıyla hiçbir yolcumuzun sonuçlarının pozitif olmadığını, yani koronavirüs hastası şu an itibarıyla olmadıklarını çok rahat söyleyebiliriz.
Yolcuların ilk testleri. Çünkü kuluçka döneminde negatif çıkabilir, süreçte pozitif olabilir. Ama klinik durum, Kum veya Meşhed geçmişi, yaş durumu, altta yatan riskli hastalık durumu dahil olmak üzere her hasta için bir risk analizi yapılıyor olacak. Buna göre 14 güne kadar gerektiğinde gözlem altında bulundurmak üzere bir yaklaşım sergilenecek” dedi.
Koca, “Özel getirilmesi gereken vatandaşımız varsa, talebi halinde özel bir yaklaşımla getirilir. Dünyanın neresinde olursa olsun vatandaşımızı asla yalnız bırakmayız” diye konuştu.
“Kişisel hijyen ve el yıkaması son derece önemli”
Bakan Koca, bu noktada gribal enfeksiyonlara karşı korunmak için vatandaşlara şu önerilerde bulundu:
“Özellikle şu dönemde kişisel hijyen ve el yıkaması son derece önemli. Normal sabunla 20 saniye yıkamanın yeterli olduğunu, tek kullanımlık mendilleri kullanma, mendil olmadığında dirsek içinin kullanılabileceğini ve bu dönemde mümkün mertebe bir metreden daha yakın mesafede olunmaması gerektiğini, gripli olanların mutlak maske kullanması gerektiğini söylüyoruz.
Ayrıca kalabalık, yoğun ortamlara da mümkün mertebe girilmemesi, istirahat ve beslenmeye dikkat etmek, ev ortamı, bulunulan ortamın havalandırılması son derece önemli. Bunlar bulaşıcılığı önleyen önemli unsurlar.”
