MANTAR ZEHİRLENMELERİNE KARŞI DİKKAT!
Sonbaharda yağışların artması birlikte doğada yetişen mantarların üremesinde ve Karadeniz Bölgesi başta olmak üzere yurt genelinde tüketimin artmasına bağlı zehirlenme vakalarında artış gözlenmiştir.
T.C. Sağlık Bakanlığı Türkiye Halk Sağlığı Kurumu Ulusal Zehir Danışma Merkezine yapılan zehirlenme başvurularında 2015 yılına göre (1-14 Ekim tarihleri arasındaki vaka sayılarında) yaklaşık yüzde 10’luk bir artış gözlenmiştir.
Artış gözlenen iller Kocaeli, Sinop, Samsun, Zonguldak ve Ankara’dır.
Mantar zehirlenmeleri, özellikle yağışların bol olduğu mevsimlerde görülmektedir. Doğal ortamlarda yetişen ve yapısında zehir bulunan mantarların taze, kurutulmuş veya konserve şeklinde çiğ veya pişirilmiş olarak yenmesi neticesinde ölümle sonuçlanabilen ciddi zehirlenmeler görülebilmektedir. Ülkemizde doğal ortamlarda zehirli mantarların yetiştiği ve halkımızın da bu mantarlara çokça rağbet ettiği bilinmektedir.
Zehirlenme belirtileri mantarda bulunan zehirin niteliğine göre mantarın yenmesini takiben 2 ile 6 saat içinde ortaya çıkabilmektedir.
Mantarlarda bulunan zehirin özelliğine göre ortaya çıkan belirtiler çeşitlilik gösterebilmektedir. Mantarın yenmesini takiben 2 saat içinde sersemlik, uyku hali, tansiyon düşüklüğü, bulanık görme, yüz ve boyunda kızarma, ağızda metal tat duyusu, bulantı, kusma, terleme; bazı türlerin yenmesinden 6 saat sonra ise bulantı, kusma, ishal, ateş, çarpıntı, karın ağrısı, karaciğer/ böbrek fonksiyon bozuklukları ile ölümle sonuçlanan zehirlenme belirtileri görülebilmektedir.
Vatandaşlarımızın doğada yetişen mantarları kesinlikle tüketmemeleri ancak tüketilmesi sonucunda bu belirtilerin görülmesi hâlinde mantarı tüketen kişilerin derhal en yakın sağlık kuruluşuna başvurmaları gerekmektedir.
İhtiyaç halinde mantar zehirlenmelerinde kullanılan panzehir, Ulusal Zehir Danışma Merkezi tarafından Türkiye’de 20 stok merkezinde kullanılmak üzere hazır bulundurulmaktadır.
Ulusal Zehir Danışma Merkezi, zehirlenme konusunda 7/24 kesintisiz hizmet sunmaktadır. Bilgi almak isteyenler 114 numaralı Ulusal Zehir Danışma Merkezini arayabilirler.
Mantar Zehirlenmelerinden Korunma;
Doğal alanlarda yetişen mantarlar yerine bandrollü kültür mantarları tercih edilmelidir. Kültür mantarları bünyelerinde zehirli maddeleri bulundurmadığından bir zehirlenme görülmesi söz konusu değildir. Ancak, bu mantarların yetiştiği ortam itibarıyla, bazı mikroorganizmalar mantarların üzerinde bulunabilir. Bu mikroorganizmayla bulaşmış mantarların çiğ olarak yenmesi sonucunda çok hafif mide ve bağırsak şikâyetlerinin gelişebileceği de unutulmamalıdır.
Ayrıca mantar alırken ambalajlı olan mantarlar tercih edilmeli ve ambalajında tüketiciyi bilgilendirmeye yönelik bilgilerin yer aldığı etiketlerin olup olmadığına da dikkat edilmelidir.
