Türkiye'de organ ve kornea nakli sayılarında kaydedilen artış, umut verici bir tablo çiziyor. Organ bağışı konusunda toplumsal farkındalığın her geçen gün arttı ve bu sayede daha fazla hastanın tedavi şansı buldu.
2002 yılından 2023 Kasım ayına kadar Türkiye'de gerçekleştirilen toplam organ nakli sayısı 74 bin 704 oldu. Bu nakillerin; 52 bin 258'ini böbrek, 20 bin 671’ini karaciğer, bin 210’unu kalp, 320’sini akciğer, 198’ini pankreas ve 47’sini ince bağırsak nakilleri oluşturmaktadır. 2010 yılından 2023 Kasım’a kadar kornea nakilleri ise 37 bin 666 vakaya ulaştı. Bu sayılar, organ nakli bekleyen binlerce hastaya yeni bir hayat şansı sunulduğunu gösteriyor.
Organ bağışı, 18 yaşını doldurmuş ve akli dengesi yerinde olan her bireyin organ bağışında bulunabilir.
Canlı vericilerin karaciğer ve böbrek bağışı yapabildiği ülkemizde, bağışçılar, resmi veya yazılı vasiyetname düzenleyerek ya da yetkilendirilmiş birimlerden organ bağış kartı alarak bağışta bulunabiliyorlar.
Türkiye Organ ve Doku Bağış Bilgi Sistemi (TODBS) üzerinden kayıt altına alınan bağışlar, E-Devlet entegrasyonu sayesinde vatandaşlar tarafından kolaylıkla görüntülenebiliyor.
Ayrıca, hayattayken organ bağışında bulunmamış kişilerin vefatı halinde, ailelerinin rızası ile organları alınabiliyor.
Organ nakli, birçok hastalık için son çare olarak görülüyor. Diyanet İşleri Başkanlığı'nın 1980 tarihli açıklamasında organ naklinin caiz olduğu belirtiliyor.
Türkiye'de ilk böbrek nakli 1968'de, ilk kalp nakli 1969'da gerçekleştirildi ve ilk başarılı canlı vericili böbrek nakli 1975'te yapıldı. Organ Nakli Kanunu'nun 1979 yılında yürürlüğe girmesi ile bu alandaki çalışmalar daha da hız kazandı.
Sağlık Bakanlığı'nın açıkladığı verilere göre, 2023 Kasım ayı itibarıyla, böbrek nakli bekleyen hasta sayısı 24 bin 449, karaciğer nakli bekleyen hasta sayısı 2 bin 600, kalp nakli bekleyen hasta sayısı bin 422, akciğer nakli bekleyen hasta sayısı 204, pankreas nakli bekleyen hasta sayısı 277 ve kornea nakli bekleyen hasta sayısı 4 bin 119'dur.
Organ bağışı ve nakil sayıları her geçen yıl artış gösterirken, beyin ölümü gerçekleşen hastaların ailelerinin onay oranlarında da yükseliş dikkat çekiyor.
Organ bağışının önemi ve nakil sayılarındaki artış, Türkiye'nin sağlık alanındaki gelişmelerini ve toplumsal bilincin yükselişini gösteriyor. Sağlık Bakanlığı olarak organ bağışının hayat kurtardığını ve herkesi bu konuda duyarlı olmaya çağırıyoruz.
