Sağlık Bakanı Dr. Fahrettin Koca, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Sağlık Bakanlığının 2022 yılı bütçesi sunumunu yaptı ve milletvekillerinin sorularını yanıtladı. Sunumda Sağlık Bakan Yardımcıları ve üst düzey bürokratlar da hazır bulundu. Bakan Koca, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda, Sağlık Bakanlığının 2022 yılı bütçesine ilişkin yaptığı sunumda, konuşmasına millet için önemli bir müjdeyi vererek başlamak istediğini söyledi. Bakan Fahrettin Koca, “Yerli Kovid-19 inaktif aşımız TURKOVAC, bugün itibarıyla Acil Kullanım Onayı’na müracaat etmiştir. Yıl bitmeden yaygın kullanıma gireceğini ümit ediyoruz. Hücreden aşıya kadar her aşaması ülkemizde ve ülkemiz bilim insanlarınca geliştirilen milli aşımızın ülkemize, milletimize ve tüm dünyaya hayırlı, uğurlu olmasını dilerim” ifadesini kullandı. “84 milyon vatandaşa hızlı ve kaliteli sağlık hizmeti sunma gayreti içerisindeyiz” Sağlık Bakanı Koca, bugüne kadar olduğu gibi bundan sonra da insanı temel alan bir sağlık politikası izlemeye devam edeceklerini vurgulayarak, 944’ü hastane, 8 bini aile sağlığı merkezi olmak üzere toplam 14 bini aşkın sağlık kuruluşuyla hizmet verdiklerini kaydetti. Paydaşlarla birlikte Bakanlık koordinasyonunda 160 bin yatak kapasitesiyle Türkiye’nin her köşesinde olduklarına dikkati çeken Koca, 1 milyon 240 bini aşan sağlık çalışanı ile 84 milyon vatandaşa hızlı ve kaliteli sağlık hizmeti sunma gayreti içerisinde olduklarını aktardı. Sağlık çalışanlarının, çalışma şartlarını iyileştirmek için ellerinden geleni yaptıklarını belirten Koca, “Çalışanlarımızın çıplak maaşının emeklerinin karşılığı olmadığının bilincindeyiz. Onları verilen hizmete layık, toplumda hak ettikleri hayat standardına kavuşturacak bir gelire kavuşturmak azmindeyiz. Doktor dışı sağlık personelimizin sabit ek ödemelerinde toplu sözleşmeyle artış sağlandı. Doktorların sabit ek ödemelerini artırmak ve bütün sabit ek ödemelerin genel bütçeden yapılmasını sağlamak istiyoruz. Bu konuda sayın vekillerimizin desteğine ihtiyacımız var” dedi. “En kapsamlı sağlık hizmeti sunan ülke konumundayız” Bakan Koca, Türkiye’nin ekonomik gelişmesine paralel olarak her geçen gün sağlığa daha fazla kaynak ayrıldığını dile getirerek, “Kaynağımız kısıtlı olmasına rağmen en kapsamlı sağlık hizmeti sunan ülke konumundayız. Pandemi döneminde bu husus herkes tarafından müşahede edildi. Amacımız sürdürülebilir bir sağlık sistemini kalıcı kılmaktır” sözlerini sarf etti. “Anne ölüm oranı yüz binde 64’ten yüz binde 13,1’e indi” 2002’den itibaren temel sağlık göstergelerinde kaydedilen önemli ilerlemeler hakkında bilgi veren Bakan Koca, “Bebek ve 5 yaş altı çocuk ölüm sayısısının ciddi oranda azalmış olmasına rağmen bebek ölüm hızını düşürmeye devam ediyoruz. Sağlık sisteminin gelişmişliğini gösteren en temel göstergelerden biri bilindiği gibi anne ölüm oranıdır. Annelerimizin ölüm oranını yüz binde 64’ten yüz binde 13,1’e indirdik.” “Bütçede koruyucu sağlık hizmetlerine ayrılan kaynak yüzde 103 arttı” Bakan Koca, 2022 yılı merkezi yönetim bütçesinde koruyucu sağlık hizmetlerine ayrılan kaynağı, önceki yıla göre yüzde 103 oranında artırarak 38 milyar 729 milyon liraya çıkardıklarını belirtti. Artık anne adaylarının yüzde 98'inin hastanelerde doğum yaptığını, doğum yapılan hastanelerin tamamının “bebek dostu hastane” olduğunu dile getiren Koca, “Sezaryenin kadın ve bebek sağlığını riske sokacak şekilde gereksiz yere yapılmasını önleme kararlılığımız devam etmektedir” dedi. “SMA taramaları yıl bitmeden başlayacak” Bakan Koca, bebek ve çocukların muhtemel sağlık problemlerini erkenden tespit ederek kalıcı hasar oluşmasını engellemek için taramaları sürdürdüklerine işaret ederek, “Bu yolla toplamda yılda ortalama 25 bin bebek ve çocuğumuz erken tanı ile tedavi ve rehabilitasyon şansına sahip olmaktadır. Başka yeni hastalıkları da tarama paneline eklemek için çalışmalarımızı sürdürüyoruz. SMA taramalarını evlilik öncesi ve yeni doğan olmak üzere hazırlıklarımızı tamamladık. Ülke sathında taramalarımız yıl bitmeden başlıyor” ifadelerini kullandı. “Aşılama başarısında dünyadaki liderliğimizi korumaktayız” Bakan Koca, Bağışıklama Bilim Kurulunun önerileri doğrultusunda okul aşılarının takvimini güncellediklerini, sınıflarda toplu aşılamalar yerine her bir çocuğa bağlı bulunduğu aile hekimi tarafından aşı uygulamasına geçtiklerini bildirdi. Salgın koşullarında bile bağışıklama oranlarının dünyanın gıpta ettiği düzeyde tutmayı başardıklarını dile getiren Bakan Koca, Türkiye’de bulunan 5 yaş altındaki geçici koruma altındaki çocuklar ve göçmenleri çocukluk çağı aşılama takvimine göre düzenli bir şekilde aşıladıklarını belirtti. “Tütün kullanımını azaltmada arzu ettiğimiz seviyeyi yakaladığımızı söyleyemeyiz” Marmara Denizi Eylem Planı’nda müsilajın çevre ve insan sağlığına etkilerinin belirlenmesi alt çalışma grubunu koordine ettiklerini belirten Koca, sağlıklı beslenmeye rehberlik etmek için Ulusal Beslenme Komisyonu Teknik Raporlarını ve 2021-2025 Türkiye Beslenme Rehberini hazırladıklarını ifade etti. Sigara bırakma polikliniklerini de ülke genelinde yaygınlaştırdıklarına, bu merkezlerde sigara bırakma tedavisinde kullanılan ilaçları ilgililere ücretsiz olarak ulaştırdıklarına dikkati çeken Koca, “Ancak tüm çabalarımıza rağmen tütün kullanımını azaltmada arzu ettiğimiz seviyeyi yakaladığımızı söyleyemeyiz. ALO 171 Sigara Bırakma Danışma Hattı aracılığıyla tütün ürünü bırakmak isteyen vatandaşlarımıza destek olmaya devam ediyoruz” diye konuştu. “Yüzde 99’un üzerinde filyasyon ve temaslı takibi sağladık” Kovid-19 salgınının bilimsel verilerin ışığında, Bilim Kurulunun rehberliğinde yönetimini sağlarken salgının sosyolojik, psikolojik, iletişim gibi sosyal bilimler alanındaki etkilerini incelemek ve bu yönde tedbirler almak amacıyla Toplum Bilimleri Kurulunu hayata geçirdiklerini anlatan Koca, “Köy köy, mahalle mahalle, ev ev tarama yaparak yüzde 99’un üzerinde filyasyon ve temaslı takibi sağladık. Sahada görev yapan ekiplerimizle aşılarımızı ülkenin en ücra köşelere ulaştırdık” açıklamasında bulundu. Hayat Evet Sığar ve HES kodu uygulamalarının önemine de dikkati çeken Koca, “En yoğun dönemde bile sistemin zaafa uğramasına fırsat vermedik. Mart 2020’den bu yana yeni binalar ve kapasite artırımıyla Kamu Hastanelerinde toplam 13 bin 271 yatak artışı gerçekleştirdik” sözlerini sarf etti. Kovid-19 pandemisi kapsamında; Kovid-19 aşılarının alımı için 17 milyar lira, koruyucu malzeme, ilaç ve tıbbi sarf malzeme vb. alımları için 2 milyar lira, Kovid-19 personel ek ödemeleri için ise 1,7 milyar lira olmak üzere, toplamda 20,7 milyar lira cari harcama yapılmıştır.” “100 bin kişiye düşen diş hekimi sayımız 46’ya ulaştı” Bakan Koca, yaptığı sunumda, Bakanlığın ekip ve ekipman olarak afet ve acil durumlara hazır olduğunu, dünya standartlarında hizmet sunduğunu vurguladı. Bu yıl yaklaşık 5,5 milyon kişinin, ambulanslar ile sağlık tesislerine naklinin gerçekleştirildiğini belirten Koca, 5 bin 946 olan ambulans sayısının 2022’de 6 bin 340’a çıkarılmasını hedeflediklerini söyledi. Salgın döneminde yoğun bakım yataklarının ihtiyaç ve beklentilere uygun olarak artırıldığını belirten Koca, “Tüm dünya yoğun bakım krizi ile boğuşurken, ülkemizde bu konuda bir sorun yaşanmamıştır” ifadelerini kullandı. Koca, ağız ve diş sağlığı teşhis ve tedavi hizmetlerinin erişilebilirliğini ve etkinliğini artırdıklarını dile getirerek, “Ağız ve diş sağlığı hastanesini 34’e, ayaktan ağız ve diş sağlığı merkezini 133’e çıkardık. Tüm sektörler birlikte değerlendirildiğinde, 100 bin kişiye düşen diş hekimi sayımız 46’ya ulaştı” bilgisini paylaştı. “Nakil olan hastaların kök hücrelerini kendi imkanlarımızla karşılama oranımız yüzde 90’a ulaştı” Koca, ilik naklinde yabancı ülkelere bağımlılıktan kurtulmak için TÜRKÖK adıyla “Ulusal Kemik İliği Bankası”nın kurulduğunu hatırlatarak, “2015 yılından bu yana 777 bin 570 gönüllü bağışçı adayı kaydettik. Bugüne kadar 3 bin 369 hastamıza TÜRKÖK kaynaklı nakil gerçekleştirildi. Böylece ülkemizde nakil olan hastaların kök hücrelerini kendi imkanlarımızla karşılama oranımız yüzde 90’a ulaşmıştır” şeklinde konuştu. Sağlık turizmi Türkiye'nin sağlık turizminde iddiasını sürdürdüğünü vurgulayan Koca, “1346 sağlık tesisi ve 246 aracı kuruluşa Uluslararası Sağlık Turizmi Yetki Belgesi verildi. Uluslararası Hasta Destek Birimi Tercümanlık ve Çağrı Merkezi’miz 38 tercümanla 6 dilde hizmet vermektedir. Ülkemizin girişimci ve insani dış politika vizyonu çerçevesinde sağlık diplomasisi faaliyetlerimize ara vermeden devam ettik. Bu kapsamda 90 ülke ve uluslararası kuruluş ile 242 anlaşmamız bulunmaktadır” dedi. Koca, Türkiye'nin yurt dışındaki sağlık hizmetlerine ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Sudan, Somali, Nijer, Arnavutluk, Kırgızistan ve Bangladeş’te hastanelerimizde toplam 896 yatakla hizmet sunmaya devam ediyoruz.” Sağlık hizmetlerinde dijital uygulamalar Koca, Kovid-19 salgını döneminde dijital sağlık altyapısının avantajını yaşadıklarını belirterek, “Özellikle e-Nabız altyapımızın getirdiği avantaj ile salgınla mücadelenin merkezinde yer alan HSYS, HES, FİTAS, AŞILA gibi uygulamaları çok kısa sürede hayata geçirerek sağlık çalışanları ve vatandaşlarımızın hizmetine sunduk. Normal muayene dışında aşı randevularını da MHRS üzerinden yönettik. Bu yılın ilk 10 aylık döneminde 290 milyonu aşkın randevu verilmiş durumdadır. Halihazırda 55 milyon vatandaşımız kişisel sağlık kaydı olan e-Nabız kullanıcısıdır ve kendi sağlık kayıtlarına ulaşabilmektedir” ifadelerini kullandı. Bakan Koca, işitme engellilerin, sağlık hizmetlerine erişimini kolaylaştırmak ve sağlık hizmeti sunumu sırasında yaşadıkları iletişim sorununu ortadan kaldırmak üzere Engelsiz Sağlık İletişim Merkezi'nin (ESİM) hizmete girdiğini hatırlattı. “ABD’den sonra dünyada en fazla dijital hastaneye sahip ülke olduk” Bakan Koca, artık, sağlık kuruluşlarınca verilen tüm raporlara e-Devlet üzerinden erişilebildiğine dikkati çekerek, “Güvenli veri akışında ve hasta güvenliğinde en güçlü aracımız dijitalleşmedir. Bu amaçla hastanelerimizde dijitalleşme seviyesini artırma yönünde yoğun çalışmalar yaptık. Dijitalleşme konusunda HIMSS kriterlerine göre seviye 6 hastane sayımız 66’ya, en üst seviye olan seviye 7 hastane sayımız ise 5’e ulaşmıştır. ABD’den sonra dünyada en fazla dijital hastaneye sahip ülke olduk” dedi. “Önümüzdeki yıl 55’i hastane olmak üzere 206 sağlık tesisini tamamlamayı hedefliyoruz” “Son 19 yılda 3 bin 823 sağlık tesisini tamamladık” diyen Koca, “Bunların 2 bin 609’u birinci basamakta hizmet veren aile sağlığı merkezi, toplum sağlığı merkezi gibi sağlık tesisleri, 1214’ü ikinci ve üçüncü basamakta hizmet veren sağlık tesisleridir. Bu tesislerin 715’i hastane, 393’ü ek bina ve 106’sı ağız ve diş sağlığı merkezidir. Önümüzdeki yıl 55’i hastane olmak üzere 206 sağlık tesisini tamamlayarak, 14 bin 938 nitelikli yatak kapasitesini daha ülkemize kazandırmayı hedefliyoruz” dedi. “Son 3 yılda 13 şehir hastanemizi vatandaşlarımızla buluşturduk” Son 3 yılda kamu özel iş birliği (KÖİ) modeliyle 18 bin 258 yataklı 13 şehir hastanesinin hizmete girdiğini anlatan Koca, “Aynı modelle 5 şehir hastanesi inşaatımız da devam ediyor. Genel bütçe kaynaklarımızla yaptığımız şehir hastanelerimizi de bir yandan hizmete almaya devam ediyoruz. Bu kapsamda, 15 bin 24 yatak kapasitesine ulaşan 9 şehir hastanemizin ihale süreçleri tamamlanmış olup inşaat çalışmaları devam etmektedir” ifadelerini kullandı. “Bin kişi başına günlük antibiyotik tüketimi 42 birimden 24 birime düştü” Akılcı ilaç kullanımı konusunda son yıllarda yürütülen etkili saha çalışmaları ile bin kişi başına düşen günlük antibiyotik tüketiminin 42 birimden 24 birime düştüğüne dikkat çeken Koca, “2019’da tüketilen her 100 kutu ilacın 88’i ülkemizde üretilmiştir. Katma değeri daha yüksek ürünleri yerel üreterek değer bazında daha yüksek rakamlara ulaşmak zorundayız” değerlendirmesinde bulundu. Koca, hayata geçirilen İlaç Takip Sistemi’nin dünyaya örnek, önemli dijital projelerden olduğunun altını çizerek, “Ülkemizde ilaçların tedarik sorununu önlemek için etkin şekilde kullanılan bu proje, ilaç politikalarına yön veren önemli bir araçtır. Aynı şekilde tıbbi cihaz ve sarfları da Ürün Takip Sistemi üzerinden yönetiyoruz” şeklinde konuştu. “İlk kez bir aşının tüm süreçleri gerçekleştirildi” TÜSEB salgın yönetiminde de önemli görevler üstlendiğini belirten Koca, “TÜSEB, Türkiye çapında Kovid-19 tanı laboratuvarlarını kurmuş ve ülkemizin test kapasitesini önemli derecede artırmıştır. Çıktığı açık çağrı ile aşı geliştirme projelerini desteklemiştir. Bunların arasında ülkemizin ilk yerli Kovid-19 aşısı olan TURKOVAC da yer almaktadır. Böylelikle Türkiye'de AR-GE aşamasından ürüne kadar ilk kez bir aşının tüm süreçleri gerçekleştirilmiştir. Halen aşı, ilaç, tanı kiti, tıbbi cihaz ve biyomalzeme, klinik araştırmalar, SMA başta olmak üzere çeşitli alanlarda toplam 110 AR-GE projesi desteklenmektedir” ifadelerini kullandı. Sağlık Bakanlığı merkez ve taşra teşkilatının yanı sıra, bağlı ve ilgili kuruluşlarının 2022 yılı bütçesi hakkında bilgi veren Koca, şunları kaydetti: “2022’nin Merkezi Yönetim Bütçesinden, Bakanlığımız için 116 milyar 37 milyon lira, Türkiye Hudut ve Sahiller Sağlık Genel Müdürlüğüne 191 milyon lira, Türkiye İlaç ve Tıbbi Cihaz Kurumuna 237 milyon lira, Türkiye Sağlık Enstitüleri Başkanlığına ise 218 milyon lira bütçe planlanmıştır.”
© 2024 T.C. Sağlık Bakanlığı Tüm hakları saklıdır.
