Dünya Ruh Sağlığı Federasyonu'nun bir projesi olarak başlayan Dünya Ruh Sağlığı Günü, ruh sağlığının ve ruh hastalıklarının toplumda farkındalığını ve anlaşılırlığını artırmak amacıyla, 1992 yılından bu yana her yıl 10 Ekim'de kutlanmaktadır. Dünya Ruh Sağlığı Günü'nün teması bu yıl "Psikolojik İlk Yardım" olarak belirlenmiştir. Ruh sağlığı problemleri kişi hakları ile etkilenen bireylerin ve ailelerinin yaşam kalitelerine olan etkisi sebebiyle dünya çapında son derece önemli bir konudur.
Travmaya maruz kalmayı içeren kriz olayları ve ani kayıplar her toplumda meydana gelmektedir. Doğal afetler ve savaşlar buna örnek gösterilebilir. Günümüzde bir çok ülkedeki şiddetli çatışmalar 60 milyon kişiyi yerinden etmekle beraber, 100 milyondan fazla kadın, erkek, çocuğun hayatlarını kötü yönde etkilemektedir (bu sayılar 2.Dünya Savaşı’ndan beri ulaşılan en yüksek sayılardır).
Kriz olaylarına maruz kalanlar arasında duygulanım ve anksiyete bozuklukları, madde kullanımı, genel psikososyal bunalım, sosyal ihtiyaçlar ve bozuklukların oranları arttığından, koruyucu ruh sağlığı hizmetleri ve psikososyal desteğin önemi ortaya çıkmaktadır.
Bu olaylara karşı verilecek koruyucu ruh sağlığı hizmetleri ve psikososyal destek çok sektörlü olmalıdır. Uzun vadede bütün toplumlar, ruhsal bozukluklar için klinik hizmetler de dahil olmak üzere toplum ruh sağlığı, sosyal ve eğitim hizmetlerine ihtiyaç duyar.
Psikolojik ilk yardım 1940’lardan beri kullanılan bir terim olmasına rağmen geniş kitlelerce bilinmesi son 15 yılda gerçekleşmiştir. 2011 yılında Dünya Sağlık Örgütü psikolojik ilk yardım saha el kılavuzunu yayınladı.
Psikolojik ilk yardımın geniş kitlelere yayılması gerekmesine rağmen, toplum ruh sağlığı desteği için tek başına yeterli olmayan psikolojik ilk yardım, acil durumlar için bütün desteğin bir parçası olmalıdır.
Dünyanın çeşitli ülkelerinde psikolojik ilk yardım, afetlere hazırlıklı olma kapsamına dahil edilmiştir. Bu tecrübeye dayanarak, ulusal afet yönetimi otoriteleri, afet anında psikolojik ilk yardımda yerel ilk destek ekibini yönlendirmek için, afetten etkilenen bölgelere göndermek üzere ekipler oluşturmayı düşünebilir. Psikolojik ilk yardım içeriği ayrıca itfaiyeci, polis memuru, hastanelerin acil birimlerindeki sağlık çalışanları ve insani yardım çalışanları gibi günlük işlerinde travma mağdurları ile karşılaşma ihtimali bulunan meslek gruplarının eğitimlerine dahil edilebilir.
Bu kapsamda Bakanlığımız afetler ve kriz durumlarında psikososyal destek hizmetlerinin organizasyonu için ilgili kurumlarla işbirliği içinde çalışmakta olup, olası durumlarda müdahale planı hazırlanmıştır. Ayrıca sağlık personeline yönelik eğitimler devam etmektedir.
